Mijn moeder, diabetes-oma

Vandaag is het precies vier jaar geleden dat mijn moeder overleed. Op haar tachtigste, aan een hersentumor. Wat heeft dat met diabetes te maken? Nagenoeg niets misschien. Behalve dat mijn moeder een grote plek in mijn hart innam. En diabetes ook. Daarom denk ik vandaag aan haar. En aan hoe zij omging met ons kind dat diabetes heeft.

Toen onze dochter acht jaar geleden ziek werd, was het een opmerking van mijn moeder die mij de huisarts deed bellen. Mijn moeder, die doorgaans geneigd was mijn zorgen weg te wimpelen, zei nu: “Er is iets mis met dat kind. Ze is niet zichzelf.’’ En juist omdat zij dat zei, realiseerde ik me dat dit echt zo was. Ik nam me op dat moment voor om de volgende ochtend meteen de huisarts te bellen. De rest is geschiedenis.  

Mijn moeder heeft de ziekte nooit helemaal begrepen. Ze wist dat het ernstig was, maar die hoge of lage waardes waar ik vaak over klaagde, vond ze maar vreemd. Haar kleindochter zag er toch goed uit? Was toch vrolijk!? De onzichtbaarheid van de ziekte maakte de impact zelfs voor haar moeilijk te bevatten. Ze zag ons wel meten en spuiten. En ze zag al het gedoe en al onze zorgen. Maar altijd met een blik van: “Jullie maken je veel te druk”. En misschien had ze daar ook wel een klein beetje gelijk in.

“Oooh, jij bent die kleindochter met diabetes van die mevrouw van de derde etage!”

Wanneer we bij haar op bezoek gingen in haar seniorenwoning stond er altijd wat lekkers voor de kinderen klaar. Maar als ik soms, vanwege heel hoge bloedsuikers, niet wilde dat ons kind een Snickers of een Mars kreeg, keek ze me verwijtend aan. Ze vond dat zielig voor haar kleinkind. En blijkbaar een overdreven bezorgde reactie van mij. Toch zorgde ze later altijd dat ze light frisdrank in huis had als we langskwamen. En werd ze vrijwel meteen na de diagnose donateur van het Diabetesfonds. Dat dan weer wel.

In de periode dat we wel eens collecteerden voor het Diabetesfonds vond onze dochter het altijd een feest om geld op te halen in de seniorenflat van mijn moeder. Veel oudere dames die open deden wisten blijkbaar dan toch ineens: “Oooh, jij bent die kleindochter met diabetes van die mevrouw van de derde etage!” En nog leuker; overal kreeg ze, behalve geld, ook wat lekkers. Het schatje kwam er altijd met een gelukzalige glimlach op haar hyperwitte smoel vandaan!

Mijn moeder snapte de ziekte en onze zorgen dus nooit helemaal. Maar ze vertelde er wel over aan al haar kennissen in de seniorenflat. Ze gaf geld aan onderzoek. En als ik soms heel moe van alles was ging ik bij haar thuis op de bank liggen. Op zo’n moment begreep ze best goed dat het leven met diabetes zwaar kon zijn. Dan maakte ze altijd een kopje thee. En trakteerde ze me op verhalen over wat ze allemaal had meegemaakt die dag. Op de jeu-de-boule-club of tijdens het kaarten knippen met haar vriendinnen.

Vlak voordat ze stierf stond ik met mijn dochter in De Telegraaf. Dat was toevallig ook nog eens de krant die zij altijd las. Het was een verhaal over het nog altijd spelende onbegrip rondom diabetes type 1. Op haar ziekbed heb ik haar het artikel nog laten zien. Jammer genoeg was ze toen al te ziek om het bewust mee te krijgen, maar wat zóu ze trots zijn geweest! Haar kleindochter met diabetes, beroemd voor één dag!